Czym są kolory CMYK i RGB oraz Pantone

raf studio / blog / Czym są kolory CMYK i RGB oraz Pantone

1. Co to jest CMYK.

Kolory CMYK są używane przez drukarnie i służą do drukowania na papierze, kartonie, tekturze i innych nośnikach. Proces drukowania CMYK polega na nakładaniu tych czterech podstawowych kolorów z odpowiednią intensywnością, dzięki czemu uzyskujemy różne odcienie i kolory. Pozwala to na drukowanie fotografii, obrazów, tekstów itp.

Skąd nazwa CMYK?

Jest to skrót utworzony z pierwszych liter kolorów: Cyan, Magenta, Yellow oraz Black (K od ostatniej litery, ponieważ litera B jest już wykorzystana w skrócie kolorów w systemie RGB). CMYK jest także czasami określany jako "triada". Mimo, że triada oznacza w zasadzie trzy kolory (Cyan, Yellow, Magenta), to czwarty kolor, czyli Black, jest traktowany jako uzupełnienie triady. Inna nazwa dla CMYK to "barwy procesowe".

Jak z tych kolorów powstaje obraz?

Obraz w druku powstaje za pomocą bardzo drobnych kropek, tzw. rastra. Druk kolorowy to nałożone na siebie cztery rastry, z podstawowych kolorów CMYK. Zmiana natężenia kropek poszczególnych kolorów pozwala na uzyskanie całej palety barw. Kropki rastra można zobaczyć, oglądając np. zdjęcie w gazecie przez szkło powiększające. Intensywność każdej z barw podstawowych CMYK można w programach graficznych zmieniać od 0% do 100%. W praktyce jednak, już w druku, kilkuprocentowych różnic nie widać. Aby różnica między dwoma barwami była zauważalna, powinna wynosić około 10%.

Oczywiście z kolorów CMYK nie uzyskamy bieli. Biel jest na nośniku, na którym drukujemy, np. na białej kartce papieru czy kartonie. Im mniej zadrukowany arkusz, tym bielszy kolor.

Kolor czarny można uzyskać po prostu stosując jedną barwę, czyli K (black) w 100%, co się robi w przypadku czarnych tekstów. Natomiast jeżeli na większej powierzchni chcemy uzyskać ładną, głęboką czerń, to można ją wydrukować ze wszystkich kolorów CMYK. Nie używa się ich wszystkich w 100%, ponieważ byłoby to za dużo farby dla papieru (zbyt duże nafarbienie), ale można użyć takich proporcji: C=40%, M=40%, Y=40%, K=100%.

CMYK dla wielu zastosowań w druku w zupełności wystarcza, ale ma też pewne ograniczenia. Nie wszystkie kolory da się uzyskać za jego pomocą. Kolory, których nie uzyskamy, to np. złoty, srebrny, miedziany oraz bardzo intensywne, ładne odcienie różnych kolorów, np. bardzo jasny, intensywny żółty czy zielony jak ten z zakreślaczy. Z tego powodu w drukarniach wykorzystuje się kolory dodatkowe, tzw. PANTONE.

2. Kolory dodatkowe Pantone (inaczej spotowe)

Pantone to system standaryzacji kolorów (Pantone Matching System – PMS). Kolory te są opracowane i przygotowane wcześniej przez producenta jako gotowe farby. Nie powstają w wyniku mieszania podczas druku, jak to jest w przypadku kolorów CMYK.

Kolorów Pantone jest bardzo wiele. Podstawowy wzornik obejmuje ponad 2 tys. kolorów. Stosuje się je w sytuacjach, gdy zależy nam na uzyskaniu niestandardowego koloru, który uatrakcyjni wydruk. Dzięki farbom pantonowym uzyskamy wspomniane wcześniej kolory metaliczne: złoty, srebrny, miedziany, perłowe oraz kolory pastelowe, neonowe, kolor biały i wiele innych.

Pantone będzie również dobrym rozwiązaniem, gdy zależy nam na uzyskaniu zawsze tego samego odcienia barw, niezależnie od tego, czy będzie to opakowanie, katalog czy wizytówka. Przykładem takiego podejścia może być firma Milka i jej niepowtarzalny, zawsze ten sam kolor fioletowy.

3. Co to znaczy kolory RGB.

RGB to skrót utworzony z pierwszych liter trzech kolorów: Red, Green, Blue. Kolory RGB są używane w monitorach komputerowych, smartfonach, telewizorach, projektorach, aparatach cyfrowych itp. oraz w innych urządzeniach wyświetlających obraz. Monitory emitują światło, a to właśnie ono służy do symulacji kolorów.

Monitory wyświetlają obraz za pomocą pikseli. Każdy piksel składa się z trzech subpikseli, które emitują trzy kolory światła: czerwony (Red), zielony (Green) i niebieski (Blue). Każdy z tych trzech kolorów (RGB) jest wyświetlany z różną intensywnością, co pozwala na symulację wszystkich innych kolorów.

Zaczynając od czerni (czyli brak światła), przez wszystkie kolory, a kończąc na bieli (czyli wszystkie trzy kolory w pełnym natężeniu). Każdy z tych trzech kolorów RGB ma poziom jasności od 0 do 255. Oznacza to, że istnieje 255 poziomów każdego z trzech kolorów, które można ze sobą łączyć, aby uzyskać inne kolory lub ich odcienie. Daje to dużo większe bogactwo różnorodności kolorystycznej i natężenia koloru niż w przypadku kolorów drukowanych CMYK.

Podsumowanie

Kolory CMYK służą do uzyskania różnych kolorów na fizycznym wydruku, poprzez nakładanie farby na biały papier. Kolory RGB służą do symulacji kolorów na ekranie monitora, poprzez emisję światła o różnej intensywności.
Ze względu na różnice między tymi dwoma systemami kolorów (CMYK przeznaczone do druku, a RGB do wyświetlania na monitorze), nie każdy kolor z ekranu da się dokładnie odwzorować na wydruku. Kolor, który zostaje wydrukowany na papierze, zawsze będzie mniej nasycony niż ten na ekranie monitora.

Dlatego profesjonalni projektanci używają odpowiednich profili kolorystycznych, aby ich monitory jak najwierniej odzwierciedlały rzeczywiste kolory, jakie można uzyskać w druku. Aby zweryfikować kolor oglądany na ekranie, projektanci stosują również próbne wydruki przed finalnym drukiem, tzw. "proofy".